9 Ağustos 2011 Salı

(FOTOĞRAFCILIK DERSİ 1)...FİLTRELER ve RENK SICAKLIĞI TEORİSİ...

Renkli filtreleri anlayabilmemiz için ilkönce renk sıcaklığı teorisini öğrenmemiz gerekir. Renk sıcaklığı şu teoriye dayanır: Siyah renkte, metal ve erimeyen sanal bir kütle ısıtıldığında 1000 Kelvin (K) civarında ilkönce kızarmaya başlar (yani bunun anlamı gozümüzün görebildiği  elektromanyetik bir radyasyon dalgası yaymaya başlar 720nm’de), bu dalganın boyu uzun enerjisi ise yüksektir. Isıyı arttırmaya devam ettiğimizde  bu kızıllık açılır 5500-5600K civarında akkor (Beyaz hale dönüşür) Isıyı yine arttırmaya devam edersek beyazlık yavaşça açıktan başlayarak koyulaşan mavilik hakim olur 6000K’den sonra kütle mavileşmeye başlar, 22.000K ise civarında gözün gördüğü son koyu Ultraviolet rengini alir. Koyu kızıllık’tan önceki (İnfrared=IR)  ve Koyu mavilikten sonraki (Ultraviolet=UV) renk değişmelerini insan gözü algılayamaz. En koyu UV ışığın görebildiğimiz dalga boyu 400 nm’dir. Bunun üstü dalga boylarını gözümüz algılamaz ama filmler çok güzel algılar. 700nm altı dalga boylarını ise IR filmler algılar.)
(nm = 1 mm’nin milyonda biri)

Güneş ışığıı 6000K’dır fakat atmosferdeki faktörler bunun özellikle alt frekanstaki dalga boylarını  emerek yüksekl dalga boylarını bırakır böylece mavi komponentlerin açığa çıkmasına neden olur, güneş ışığının geçtiği atmosferik kalınlık arttıkça küçük dalga boyları olan kırmızılık emilerek (yatık ışık), mavi eğilimide artar.

RENK  ISISI                              TİPİK  KAYNAĞI

  1000K                                  Mum, Gaz lambası

  2000K           Çok erken gündoğumu; Düşük etkili Tungsten Lambalar

  2500K                                  Normal ev ampulleri

  3000K                            Stüdyo ışıkları, Projektörler

  4000K                               Renksiz Flaş ampülleri

  5000K                        Tipik gün ışığı; Elektronik Flaşlar

  5500K                                      Tam Beyaz

  6000K                                 Bulutsuz havada güneş

  7000K                                  Hafif kapalı gökyüzü

  8000K                                     Kapalı gökyüzü

  9000K                     Bulutsuz güneşli havada, açık alanda gölge

10,000K                                  Çok kapalı gökyüzü

11,000K                           Güneşsiz koyu mavi gökyüzü

20,000K                     Dağlarda çok açık havada açık gölgeli alan

22,000K   Güneş tam doğmadan/batmadan 1-2 dakika önceki büyülü saat denilen kobalt renk


TEMEL RENK DEĞERLERİ :
Hue: Rengin kendisi, adı , kırmızı mavi gibi

Chroma: Rengin Saflığı (Pastel renkler en az saf renklerdendir)

Value: Rengin saturasyonu, kendi zenginliği, çeşitli ışık durumlarında aldığı değişme.


                           RENKLİ DUYARLI YÜZEYLER İÇİN RENKLİ FİLTRE KULLANIMI
RENK  ISISINI  DEĞİŞTİREN  FİLTRELER :

-Şimdi renk sıcaklığı teorisini öğrendik, renkli filtreleri renkli filmlerde nasıl kullanacağız? Çokbasit, çok uçlara kaymış (1000 K’ye yakın veya 22.000 K’ye yakın)  ortaya çekmek için (5500 K) öteki uca simetrik bir filtre kullanmaya çalışacağız. Yani; teoride 3500 K’lık bir rengi 5500 K’ya çekmek için 7500 K’lık bir filtre kullanmamız gerekecektir (Her ikisininde 5500 K’ya uzaklığı dikkat ederseniz 2000 K’dır). Flaş ışığının rengide 5500 K’ya yakındır. Bu yüzden özellikle gece fotoğrafçılığında flaş sadece ışık kaynağı olarak değil renk düzeltme faktörü olarakta kullanılır. Bunun için renk sıcaklığını ölçen pozometreler kullanılır. Bunun yerine pratik olarak tecrübenize dayanarak filtreler kullanabilir, mesela renk sıcaklığını zevkinize göre ayarlayan filtreleri deneyebilirsiniz. Tavsiye olarak renk sıcaklığını fotoğrafın çok yapay olmadan, filtre kullandığınızı  hissettirmeden en küçük renk sıcaklığını değişimini sağlayan filtrelerle işe başlayabilirsiniz.  Resmi maviye yani soğuğa (*) kaydıran düşük filtrelerden 82A ve sıcağa yani kırmızıya (*) kaydıran en düşük filtrelerden 81A ile işe başlamanızı önerebiliriz. Salt 82 veya 81’i (harfsiz) bulmanız çok zordur, 82A ve 81A zaten filtre kullandığınızı seyirciye hissettirmez. Daha sonra daha büyük renk sıcaklığı değişimi yapan filtrelere devam edebilirsiniz.
(*) Evet biliyorum ters söyledik, 20.000K aslında Kelvin olarak daha sıcaktır ama buz ve soğuk görünüm veren maddeler mavi olduğu için mavi taraf ters olarak soğuk tarafa kaydırmak olarak adlandırılır fotoğrafçılıkta, kafa karıştırıcı değilmi?

Bu filtrelerin dezavantajı ise sadece renk sıcaklığını değiştirmek istediğiniz objeleri değil, fotoğrafın tüm alanında renk değişimi yapmalıdır. Bunu bir ölçüde önleyebilmek için aşamalı (graduated) yani filtrenin bir kısmının renkli diğer kısmının ise renksiz veya başka bir renkte olduğu filtreler kullanılır.

Mired=Değişim Kuvveti  Bu tablodaki anlamı, kelime anlamı:

                                   1.000.000
Mired değeri=   -------------------------------
                          Kelvin cinsinden renk sıcaklığı

Wratten numaraları: Kodak firması George Eastman tarafından Frederik Wratten’dan satın alınmadan önce, Mr.Wratten filtrelere gelişigüzel olarak bir numaralandırma sistemi yaratmış, bu sistem hala dünyada kullanılmaktadır

          Mavi Filtreler                                                Amber Filtreler

Filtre  EVartımı      Değişim         Mired        Filtre  EVartımı      Değişim        Mired
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
80A       2        3200K to 5500K    -131          81        1/3      3300K to 3200K    +9
80B     1 1/3    3400K to 5500K     -112          81A     1/3       3400K to 3200K  +18
80C       1        3800K to 5500K      -81          81B      1/3      3500K to 3200K   +27
80D      2/3      4200K to 5500K      -56          81C      1/3       3600K to 3200K  +35
82C      2/3      2800K to 3200K      -45          81D      1/3       3700K to 3200K   +42
82B      2/3      2900K to 3200K      -32          81EF    1/3       3850K to 3200K   +53
82A      1/3      3000K to 3200K      -21           85C      2/3      5500K to 3800K    +81
82        1/3      3100K to 3200K      -10           85        2/3       5500K to 3400K  +112
                                                                  85B      2/3      5500K to 3200K    +131 

Hiç yorum yok: